Bất chấp thiệt hại, Thái Lan vẫn theo đuổi chương trình thế chấp lúa gạo

Tuy nhiên, trường đại học của Phòng Thương mại Thái (UTCC) cho rằng Chính phủ nên tìm chính sách khác thay thế cho chương trình này bởi nó đã gây tổn thất quá lớn cho đất nước đồng thời khiến sự phát triển ngành lúa gạo trong khu vực chịu ảnh hưởng xấu. Theo UTCC, giá trị xuất khẩu gạo đã giảm khoảng 50 – 60 tỷ baht (tương đương 1,6 – 2 tỷ USD) mỗi năm do giá gạo Thái cao hơn nhiều so với thị trường thế giới.

Song, Bộ trưởng bộ Thương mại Thái cho rằng, các chương trình thế chấp lúa gạo được thực hiện vì lợi ích của nông dân nên hầu hết được người dân ủng hộ, chương trình đã làm tăng thu nhập hàng năm của nông dân lên 66.000 baht/người (khoảng 2.200USD). Đồng thời ông này chỉ ra rằng các chương trình thế chấp lúa gạo không làm méo mó cơ chế thị trường như đã bị cáo buộc và người trồng lúa đang đe dọa sẽ tổ chức một cuộc biểu tình lớn nếu Chính phủ hủy bỏ chương trình.

Những người dân cho biết, họ có những khoản nợ cần phải trả, chương trình thế chấp lúa gạo khiến thu nhập của họ được đảm bảo để chi trả được phần nào chi phí sản xuất và sinh hoạt đang ngày một tăng cao.

Theo khảo sát mới đây của UTCC, có khoảng 35% nông dân muốn chương trình tiếp tục, 30% muốn khôi phục xuất khẩu, 15% muốn Chính phủ tập trung vào việc nâng cao chất lượng gạo, 10% muốn Chính phủ tìm kiếm những thị trường mới và 10% còn lại cho rằng Chính phủ nên hủy bỏ chương trình thế chấp lúa gạo.

Trong khi đó, các thương nhân thì phàn nàn rằng Thái Lan đã mất đi khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế do chính sách này. Có khoảng 75% thương nhân tham gia cuộc khảo sát cho rằng cả xuất khẩu gạo và chất lượng lúa gạo đều giảm do chương trình, phần lớn họ đồng ý rằng chương trình này gây thiệt hại hơn là có lợi cho ngành gạo. Theo ý kiến của họ, Chính phủ nên thực hiện một chương trình thu nhập, bảo lãnh và trợ giúp nông dân giảm chi phí sản xuất thay vì thu mua lúa gạo với giá cao như vậy.

Mặc dù vậy, theo nguồn tin chính thức, Chính phủ Thái đang lên kế hoạch xây dựng một hệ thống mua bán trực tuyến để thực hiện chương trình thế chấp lúa gạo 2013 – 2014, bắt đầu từ ngày 1/10/2013, nhằm xúc tiến quá trình và phòng chống tham nhũng.

Bộ Thương mại cho biết nếu hệ thống tiện dụng thì cũng sẽ được dùng để thực hiện các chương trình thế chấp nông sản khác trong tương lai.

Trong chương trình thế chấp lúa gạo năm 2013 – 2014, Chính phủ Thái sẽ mua khoảng 16,5 triệu tấn gạo, giá 15.000 baht/tấn (khoảng 477 USD) cho vụ chính và 13.000 baht/tấn (415 USD) cho vụ thứ hai. Tuy nhiên, khối lượng tối đa là 350.000 baht/hộ gia đình trong vụ chính và 300.000 baht/hộ trong vụ cuối thay vì 500.000 baht/hộ như các chương trình trước.

Khánh Nguyễn